• Waar zoek ik mijn heil?
• Zuiver geweten
• Boek Dharmium
• Schudding
• Groet
• Vogels neuriën
• Kwetsbaar
• Wat is
• Impressies retraite
• Vertel maar
• Colofon
Waar zoek ik mijn heil?
De Boeddha leert ons dat geboorte, ouderdom, ziekte en dood lijden is. Hij leert ons ook dat de oorzaak hiervan, onze verblinding, kan worden opgelost. Een serieuze stap in dit oplossen, is het nemen van toevlucht tot het drievoudig juweel: de boeddha, de dharma en de sangha. Het moge duidelijk zijn dat de boeddha belangrijk is als wijsheidsbron; we kunnen ons met hem identificeren en tevens laten inspireren. Via zijn dharma-onderricht worden we verhelderd, daarin geholpen door de sangha ofwel door wijze leraren en bodhisattva’s.
Lezend in ‘The Platform Sutra’ van Hui-neng, kom ik een andere uitleg tegen. Hui-neng is consequent in zijn leer dat er niets is wat zich buiten ons bevindt. Vandaar dat hij oproept toevlucht te nemen tot ‘the three-bodied buddha within you’ [1]. Gefascineerd blijf ik in deze paragraaf hangen. De boeddha, dharma en sangha bevinden zich volgens hem in ‘my own material body’, in mijn eigen stoffelijke lichaam dus. Wat wordt hier eigenlijk gezegd?
Verder lezend leer ik hoe de termen zijn bedoeld. De dharma is het meest wezenlijke en verwijst naar de werkelijkheid van oneindig veel nog niet gemanifesteerde verschijnselen, terwijl de sangha de gemanifesteerde verschijnselen omvat, de voortdurend aan verandering onderhevig zijnde gedachten, woorden en daden. Ik begrijp dat met de boeddha realisatie wordt bedoeld, het werkelijkheidslichaam dat als het ware ongehinderd zindert en beleeft. Uiteraard ook verwijzend naar zuiverheid: onvervormd is er geen scheiding meer tussen de lichamen, je valt samen met wat je wezenlijk bent.
In het boek worden de drie lichamen en hun onderlinge samenhang nog uitgebreider beschreven, maar ik ben eigenlijk niet alleen geïnteresseerd in de visie. Ik vraag me af: hoe werkt dat dan hier en nu in ‘my own material body’? Waarop doet dit een appèl in mij?
Meer en meer voel ik het belang van het serieus nemen van deze boodschap. Alleen als ik werkelijk geloof en vertrouw op de aanwezigheid en werking van deze lichamen in al hun echtheid, zuiverheid en goedheid, kan ik worden bevrijd uit mijn voor waar aangenomen gevangenis. Pas nu ik het daadwerkelijk serieus begin te nemen, besef ik dat ik dat voorheen niet deed. Best een rare gewaarwording, want wat was dan mijn motivatie om de weg te bewandelen?
Het zal je niet vreemd voorkomen als ik zeg dat voorheen de dharma volledig door mijn ik-verhaal werd geconfisqueerd. Ik dacht natuurlijk van niet en ik probeerde het niet te doen, maar het gebeurde wel. Dat kan ik pas zien nu er een beetje blindheid is opgeheven, want zolang je het zelf (nog) niet ziet, zit je erin gevangen. En dit is precies waar het toevlucht nemen wat mij betreft over gaat: te rade gaan bij de dharma en niet bij je eigen onbetrouwbare ik-verhaal.
Ik word hierin gesterkt doordat ik er steeds dieper van doordrongen raak, dat ik het echt niet zelf kan. Ik kan mezelf niet opheffen; mijn ego kan mijn ego niet uitschakelen. Alleen de dharma kan me zuiveren en bevrijden.
Het valt niet mee om een ik van zijn zeggenschap te ontdoen en het is een lastig gevoel nergens houvast aan te kunnen ontlenen, dat wil zeggen: aan niets wat vorm heeft. Maar anderzijds groeit juist hierdoor het besef dat er maar één oplossing is: volledig vertrouwen op de dharma.
De tweepoligheid van dharma en karma is door het bewandelen van de weg inmiddels wel duidelijk geworden; welke pool centraal dient te staan ook. Laat ik dan nu in alle ernst gaan strijden voor dié pool. Laat ik die goedheidspool het volle gezag geven; uiteraard niet één keer, nee, nee, telkens weer. Niet langer vluchten in maakbaarheid, maar integendeel me overgeven aan het alomvattende enig betrouwbare wat er is!
Al wat je te doen hebt, is je inwaarts te wenden tot Mij. [2]
Langzamerhand hoor ik de bedoeling kloppen in mijn hart, de bedoeling die bepalend is voor de richting waarin ik bewogen word. Daarbij weet ik me gezegend door een leraar-bodhisattva, die zachtjes maar niet aflatend in m’n oor fluistert: laat los… laat los… laat los… vertrouw je hart.
1. Pine, Red: The Platform Sutra; the zen teaching of Hui-neng. Berkeley 2006, p. 152 e.v.
2. Geciteerd uit “Het onpersoonlijke leven”, in: Dun, Ad van: Bronkracht; thematische citatenverzameling ten dienste van innerlijk leren. Moorveld 2006, p 114
ZUIVER GEWETEN
Subtiele onderscheidingen tussen goed en kwaad onderzoek ik niet,
ik streef er niet naar de wereldse stof van roem en rijkdom te vergaren;
deze vochtige avond, onder het veilige dak van mijn rieten woning,
laat ik mijn benen zich strekken met een volkomen zuiver geweten.
Bron: Nobuyuki Yuasa: The Zen poems of Ryokan. Princeton 1981, p. 59
Illustratie: replica van Ryokan’s hut.
Boek Dharmium – Ad van Dun
Wijsheid – een ander woord voor zelfkennis – is de redder van onze samenleving. Hoe werkt dat concreet? We geven ons leven vorm conform onze individuele visie: we werken aan hetgeen waarin we geloven. Hoe completer dit zicht op een wenselijke kwaliteit, des te schrijnender tekent de huidige staat van mijn bestaan zich af. Maar ik voel ook des te meer dat ik werk wil maken van mijzelf. Is het mij echt ernst met de wereld, dan zal ik moeten zorgen dat ik haar niet nodig heb voor mijn welbevinden. Integendeel, belangeloos geven van alles waar ik over beschik is alleen mogelijk als ik mijn vrijheid, echtheid en goedheid centraal stel. Wijsheid is de sleutel naar het innemen van zo’n onconventionele opstelling: ook wel bodhisattvaschap genoemd.
In Dharmium, serum van wijsheid word je meegenomen in een grondig herkennen en beleven van het pijnlijke contrast, de afwezigheid of uitvergrote aanwezigheid van ‘jezelf’, het dagelijkse wringen, en de diepere oorzaak van al deze effecten. Intuïtief kun je de wetmatigheden herkennen die je steeds in de penarie brengen. Maar je krijgt ook gevoel voor de grotere samenhang, die als een vertrouwde omgeving werkt waarbinnen je veilig werk kunt maken van een structurele oplossing van de pijn. Ad laat je in dit boek voelen dat het gaan van deze weg niet zomaar iets is, en alleen maar werkt als je dit vanuit je hart aangaat.
Het boek Dharmium is uitgebracht via Asoka, maar ook te verkrijgen bij de boekhandel of via info@dharmium.nl.
Op de website dharmium.nl vind je meer informatie en een preview.
SCHUDDING
De muis floot zijn deuntje
dat hij altijd floot
tussen het ochtendmaal
en de ontlasting van half tien
vandaag direct bij het opstaan
in de war als hij was
door het plotselinge besef
van zijn eigen bestaan
dat ineens niet meer vanzelf sprak
nu de kat alleen nog maar oog had
voor haar zeven jongen.
Birgitta
Groet
met een kracht die behoedt en bemoedigt.
Zen-meester Zhaozhou had echt niets nodig. Hij had niks te makken, alles was kapot, en hij liet het zo. Maar armoe is toch geen doel op zich? Waarom niet wat meer verzorgen, optimaliseren? Maar Zhaozhou hanteerde een ander punt van waarneming. Vanuit dit punt is alles wat door de zintuigen komt sowieso al ‘kapot’. Vervormd door onzuiverheid, een blik vertroebeld door gretigheid of afkeer.
Zhaozhou had dus geen enkel werelds belang. Zijn hart was zijn tempel, en koningen hoefden bij hem niet te rekenen op ontzag. Hij hoefde dan ook niet op toernee om gelden in te zamelen voor een sjiek centrum, en hij hoefde zijn woorden niet aan te passen om in de gunst van zijn publiek te blijven. Keizer Wu liet hem vervolgen, maar dat leerde Zhaozhou niets nieuws over het menselijk lijden (samsara). Hij zocht een rustige plek en zette zijn werk voort.
Op Stiltijdharma.nl vind je meer video’s, onderricht en inspiratie.
Kwetsbaar
Flink verdoofd en verdwaasd ruim ik de rommel snel op. Het is niet eens veel rommel en ik hoef niet eens naar de winkel om de voorraad aan te vullen. Maar de rommel in mijn hoofd is des te groter. Weer heb ik Mara zijn gang laten gaan. Er moet wel iets ontzettend pijn doen dat ik mijn ziel wil verkopen om die pijn maar niet te voelen. Ik weet nu dat het echt wel kwaad kan en ik weet ook op welk terrein dit bestreden moet worden. Ik voel eigenlijk ook dat ik er best dicht bij ben. Wat ontbreekt er dan?
Er is een ontvlammen op de verkeerde manier. Wordt mij de kracht van eindkwaliteit aangereikt, dan is dit vrijwel direct toegankelijk voor me. En een triljoenste picoseconde later roept Mara: ‘dat is sjiek man, dat ben jij!’ Het hart sluit, en zo bouwt het ik zijn wankele toren verder. Steeds val ik voor die truc. Blijkbaar voelt dat erg stevig.
WAT IS
Drukte is compensatie. Compensatie is vluchten. Vluchten is laf.
Lafheid vraagt moed. Moed doet stilstaan. Stilstand onthult onrust. Onrust van grijpen.
Grijpen door onvervuldheid. Onvervuldheid door isolement.
Isolement is scheiding. Scheiding door gedachten.
Stop gedachten!
Geen gedachten is voelen. Voelen is aanwezigheid. Aanwezigheid is kracht.
Kracht is eenpuntigheid. Eenpuntigheid is eenvoud. Eenvoud is helderheid. Helderheid is rust.
Rust maakt zacht. Zachtheid opent. Openheid verbindt. Verbinding verruimt.
Verruimen laat integreren. Integratie is samenhang.
En dat is vrijheid!
Impressies retraite
Hieronder enkele citaten uit de verslagen van de voorjaars-retraite 2019 te Cortils:
Mijn hele leven heeft tot nu toe in het teken van onjuistheid gestaan en dat heeft grote gevolgen gehad op alle terreinen waar ik me begeven heb, innerlijk en uiterlijk. Het is een tanker op ramkoers die gekeerd moet worden; daar is wel wat voor nodig. In elk geval staat er nu iemand aan het roer.
Helpend hierbij en inspirerend was om te zien hoe de andere beoefenaars tasten en zoeken naar de zuivere en absolute werking van de geest. Soms verward, soms verhelderd. Hoe meer ik me met hen identificeer, des te minder contrast is er, of beter gezegd: je bent steeds minder bezig met je eigen kleinheid.
Fijn om hierbij de beschikking te hebben over een leraar die niet alleen diep verankerd is in de materie en dat ook belichaamt, maar die ook onvoorwaardelijk gelooft in mijn eigen mogelijkheden om een werkelijk goed mens te worden.
Met vreugde in mijn hart keer ik huiswaarts. Ja, ik zal mijn best doen me iedere keer opnieuw te openen voor de werkelijke stem van het leven. Ja, ik zal dit net zo lang herhalen tot het blijvend geopend en geïntegreerd is.
HIER de volledige impressies.
Colofon
Reacties, vragen, ideeën: info@dharmium.nl
Redactie: Yvonne Stamps
Techniek: Maurice Schelling
| Website Dharmium | RSS Stiltijdharma | YouTube-kanaal Stiltij |
Copyright © Dharmium 2019
Aanmelden ‘Dharmuse’
